Kadına Yönelik Şiddete Karşı Mücadele Sürüyor
Adana Büyükşehir Belediyesi’nce; 25 Kasım
Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü kapsamında
basın açıklaması gerçekleştirildi. Belediye
Taş Bina önünde gerçekleştirilen basın açıklamasına belediye bürokratları ve
çalışanları katıldı.
Adana Büyükşehir Belediyesi Kadın ve Aile
Hizmetleri Daire Başkanı Ayten Dolançay’ın okuduğu basın bülteninde, kadına
yönelik şiddetin, toplumsal cinsiyet temelli bir sorun olduğu, kadınları
fiziksel, psikolojik, cinsel ve ekonomik açıdan derinden etkileyen ciddi bir
insan hakkı ihlali olduğu belirtildi.
Ayten Dolançay basın açıklamasında şunları
söyledi:
“Kadına yönelik şiddet, toplumsal cinsiyet
temelli bir sorun olup, kadınları fiziksel, psikolojik, cinsel ve ekonomik
açıdan derinden etkileyen ciddi bir insan hakları ihlalidir. Birleşmiş
Milletler Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Komitesince bu insan hakları
ihlallerini ortadan kaldırmak amacıyla hazırlanan CEDAW ( Kadınlara Karşı Her
Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi)
BM Genel Kurulu tarafından 1979′da kabul edildi, 1981′de yürürlüğe girdi
ve Türkiye tarafından 1985 yılında imzalandı.
Gerçek eşitliği hedefleyen CEDAW, sözleşmeyi
imzalayan devletlerin kadınlara yönelik ayrımcılığın tüm biçimlerini
önlemek, kadınların toplumsal durumlarını iyileştirmek, toplumsal cinsiyet
ilişkilerini ve toplumsal cinsiyete dayalı basmakalıp yargıları değiştirmek
üzere taahhütlerde bulunmasını hedeflemiştir.
Maalesef bu hedefin dünya çapında yeterince sonuç vermemesi üzerine taslağı, 7 Nisan 2011'de Strazburg'da
Avrupa Konseyi Bakan Yardımcıları toplantısında kabul edilen, İstanbul'da
gerçekleşen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 11 Mayıs 2011 tarihindeki
toplantısında imzaya açılan "İstanbul
Sözleşmesi" 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, 11
Mayıs 2011'de Sözleşmeyi ilk imzalayan
ve 24 Kasım 2011'de parlamentosunda onaylayan ilk ülke olmuş iken maalesef,
20 Mart 2021 tarihinde sözleşme feshedilmiştir.
İstanbul Sözleşmesi, aslında CEDAW’da da
düzenlenen ve devletlere yüklenen her türlü ayrımcılığın ortadan kaldırılması
ve şiddetin önlenmesi görevlerinin yaptırıma bağlanmasını ve yasal düzenlemeler
ile uygulamaların BM tarafından gözlenmesini amaçlamakta, kadın hakları
kavramını genişleterek devletin görevlerini daha net olarak belirlemekte ve
uluslararası bir koruma sağlamaktadır.
Kadın cinayetlerini durduracağız platformunun
verilerine göre 2010-2019 yılları arasında kadın cinayetlerinin düşüş
gösterdiği tek yıl, sözleşmenin imzalandığı yıl olan 2011 yılıdır.
İstanbul Sözleşmesinin feshedilmesi, aslında kadın haklarına bakışın değişmesi anlamı
taşıması bakımından çok kritik bir eşiktir. Devletin, kadın haklarını
savunmanın başka mağduriyetler ve
istenmeyen sonuçlar doğurduğu argümanı geniş kitlelerde başka bir anlam
taşımış ve kadına yönelik şiddetin, herhangi bir şiddet türünden farkını
ortadan kaldırarak sıradanlaştırılmasına yol açmıştır.
Bu bakış açısının
değişmesi sonucu, kadına yönelik şiddet maalesef artarak devam etmektedir. İçişleri
Bakanlığı'nın resmi verilerine göre
·
2022 yılında 284,
·
2023 yılında 309,
·
2024 yılının ilk 10 ayında ise 276 kadın cinayeti
gerçekleşti denmişken,
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İçişleri Bakanlığının 2026 bütçe
teklifinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığı sunumda
2025 yılının ilk on
ayında 217 kadın cinayeti işlendiğini ve geçtiğimiz yıla göre kadın
cinayetlerinin yüzde 25,2 azaldığını söyledi.
Yerlikaya, dünyada kadına yönelik şiddet oranları artarken, Türkiye’de bu
oranın azalma gösterdiğini iddia ederek “Geçen yıla göre kadın cinayeti
yüzde 25,2 azaldı, yani bir önceki yıla göre 73 daha az kadın cinayeti
işlendi ama bu konu bir istatistik meselesi değildir” ifadelerini kullandı.
Türkiye Kadın
Dernekleri Federasyonu’nun verilerine göre ise 2025’in ilk on ayında en az 241
kadın katledildi.
Kadın Cinayetlerinin Durduracağız
Platformu’nun verilerine göre ise
·
2022'de 334,
·
2023'te 315,
·
2024'te de 394.
·
2025 yılında 226 kadın cinayeti gerçekleşti. İlimizde ise
14 kadın öldürülmüştür.
Bakanlık verileri ile sivil toplum verileri arasındaki fark
göstermektedir ki, biz ülke olarak kadına yönelik şiddetin tanımı, sayısı ve
oranında dahi bir uzlaşmaya varabilmiş ve bu verileri sağlıklı toplamaya karar
verebilmiş değiliz. Çok da önemsediğimiz bir konu değil yani.
Kadına yönelik cinayetlerin Yüzde
71'i aile içerisinde; yani eşleri, babaları, boşandıkları ya da boşanmaya
çalıştıkları erkekler tarafından işlenmektedir.
TÜİK’in Türkiye Kadına Yönelik Şiddet Araştırması, 2024 raporuna göre
araştırma kapsamında 15-59 yaş grubundaki 18 bin 275 kadın ile görüşülmüş
olup,
·
Yaşamının herhangi bir döneminde kadınların %28,2'si
psikolojik,
·
% 18,3'ü ekonomik,
·
% 12,8'i ise fiziksel şiddete uğradı.
Eşi veya birlikte olduğu kişinin fiziksel ve/veya cinsel şiddetine maruz
kalan kadınların belirttiği şiddet nedenleri incelendiğinde,
·
Erkeğin öfke kontrolü %21,7 ile ilk sırada yer alırken,
·
Erkeğin yetiştirilme tarzı %13,3 ile ikinci,
·
Maddi sıkıntı ise %13 ile üçüncü sırada yer aldı.
·
Kadınların %47,7'si ise eşi veya birlikte olduğu kişinin kendisine
uyguladığı en son şiddet davranışını kimseye anlatmadı.
Belki de kadınlar bir
sonuç alamayacaklarını ve çözüm bulamayacaklarını düşündükleri için hiçbir yere
başvurmuyor.
Biz Adana Büyükşehir
Belediyesi olarak,
Kadına yönelik
şiddetin ortadan kaldırılmasının ancak kadınların her türlü ayrımcılıktan
arınmış olarak kamusal alanların, iş hayatının, özgürlüklerinin,
güvenliklerinin sağlanması ve toplumsal normlar ile kadını dışlayan
uygulamaların ortadan kaldırılması ile mümkün olduğuna inanıyoruz.
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
perspektifi ile bakarak, belediye hizmetlerinin bu amaca hizmet etmesini
sağlamak amacıyla;
· Yerel Eşitlik Eylem Planımızı onaylayarak Stratejik
Planımıza işledik.
· 2022 yılında Çalışanlara Yönelik Hane İçi Şiddet
Politika Rehberimizi yayınladık.
· 2024 yılında İşyerinde Şiddet ve Tacizi Önleme Politika Belgesini kabul ederek belediyemizde
kadına yönelik şiddeti önlemeyi taahhüt ettik.
Belediye olarak İl
sınırlarımızda altı mahalle merkezimizde KADIN DANIŞMA BİRİMİ oluşturduk. Kadın Danışma Merkezleri’mizden 2025
yılında, bugüne kadar 2929 kişi hizmet almıştır. Bunlardan 2.079’u kadın, 65’i erkek, 785 çocuk olmuştur.
Adana Büyükşehir
Belediyesi olarak, kadına yönelik şiddeti kınıyor, cinsiyetçi bakış açılarına
karşı duruyor ve şiddetin her türüne karşı mücadele etmeyi sorumluluğumuz
olarak kabul ediyoruz. Kadınların insan haklarına saygı, toplumsal cinsiyet
eşitliği ve şiddetle mücadele, bizler için vazgeçilmez ilkelerdir.”
ŞİDDETSİZ BİR KENT için,
HER HİZMET EŞİT,
HER SOKAK GÜVENLİ
